Αρχική Επιστημονικά άρθρα Ιατρικές Εξελίξεις από την Ελληνική Εταιρεία Λιπιδιολογίας, Αθηροσκλήρωσης και Αγγειακής Νόσου

Ιατρικές Εξελίξεις από την Ελληνική Εταιρεία Λιπιδιολογίας, Αθηροσκλήρωσης και Αγγειακής Νόσου

από editor

Επιμέλεια:

Χ. Μιχαλακέας, Καρδιολόγος,
Επιστημονικός Συνεργάτης Β’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής,
Π.Γ.Ν.«Αττικόν»

Λ. Ραλλίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας,
Β΄ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική,
Π.Γ.Ν. «Αττικόν»

Ι. Λεκάκης, Καθηγητής Καρδιολογίας,
Β΄ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική,
Π.Γ.Ν. «Αττικόν»

 

Στατίνες και αγγειοπλαστική καρωτίδων

Η χρήση στατινών σε ασθενείς που υποβάλλονται σε ενδαρτηρεκτομή καρωτίδας έχει δείξει βελτίωση της νοσηρότητας και της θνητότητας. Στην παρούσα μελέτη αξιολογήθηκε η επίδραση των στατινών στη μετεγχειρητική πορεία ασθενών που υπεβλήθησαν σε αγγειοπλαστική καρωτίδας. Σε σύνολο 17.800 συμμετεχόντων, ποσοστό 70% (12.416) ελάμβαναν θεραπεία με στατίνη. Οι ασθενείς αυτοί είχαν περισσότερες καρδιαγγειακές συννοσηρότητες συγκριτικά με όσους δεν ελάμβαναν στατίνη. Η μετεγχειρητική θνητότητα ήταν 1% έναντι 1,8% για τις δύο ομάδες (<0,001). Μετά από ομαλοποίηση για συγχυτικούς παράγοντες φάνηκε ότι η χορήγηση στατίνης σχετιζόνταν με ελάττωση της θνητότητας κατά 64% και με ελάττωση της πιθανότητας αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου (ΑΕΕ)/θανάτου κατά 18%. Επιπλέον, στους ασθενείς που υπέστησαν έμφραγμα μυοκαρδίου (ΕΜ) ή ΑΕΕ μετεγχειρητικά, η χρήση στατινών συνδέθηκε με χαμηλότερη θνητότητα. Συμπερασματικά, η χορήγηση στατινών σε ασθενείς που υποβάλλονται σε αγγειοπλαστική καρωτίδων συνδέεται με ελαττωμένη θνητότητα και με καλύτερη έκβαση σε περίπτωση εμφάνισης ΕΜ ή ΑΕΕ μετεπεμβατικά.

(Rizwan M, Faateh M, Aridi HD, et al. J Vasc Surg. 2018. pii: S0741-5214(18)30917-0)

Αποτελεσματικότητα και ασφάλεια του μπεμπεδοϊκού οξέος στην αντιμετώπιση της δυσλιπιδαιμίας

Ασθενείς με δυσλιπιδαιμία που δεν μπορούν να ανεχθούν θεραπεία με στατίνες βρίσκονται σε αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο. Η διπλά-τυφλή τυχαιοποιημένη μελέτη CLEAR Tranquility αξιολόγησε την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της προσθήκης μπεμπεδοϊκού οξέος (bempedoic acid) σε θεραπεία με εζετιμίμπη σε ασθενείς με δυσανεξία στις στατίνες. Το μπεμπεδοϊκό οξύ αποτελεί μια μη στατίνη που αναστέλλει την ενδοηπατική σύνθεση χοληστερόλης δρώντας σε διαφορετικό μεταβολικό μονοπάτι από εκείνο των στατινών. Αξιολογήθηκαν δεδομένα από 269 συμμετέχοντες με LDL-χολ >100 mg/dL υπό σταθερή υπολιπιδαιμική θεραπεία που τυχαιοποιήθηκαν στη λήψη 10 mg εζετιμίμπης ημερησίως και 180 mg μπεμπεδοϊκό οξύ ή εικονικό φάρμακο. Μετά από 12 εβδομάδες παρακολούθησης φάνηκε ότι η προσθήκη του μπεμπεδοϊκού οξέος οδήγησε σε περαιτέρω ελάττωση της LDL-χολ κατά 28,5%, ενώ υπήρχε επίσης ευνοϊκή επίδραση στα επίπεδα της ολικής χοληστερόλης, της non-HDL-χολ, της απολιποπρωτεΐνης Β και της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης. Κατά τη διάρκεια της μελέτης δεν καταγράφηκαν διαφορές στην εμφάνιση ανεπιθύμητων ενεργειών από τη θεραπεία ανάμεσα στις δύο ομάδες. Οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι το μπεμπεδοϊκό οξύ μπορεί να αποτελέσει μια αποτελεσματική και ασφαλή συμπληρωματική θεραπεία στην εζετιμίμπη σε ασθενείς με δυσανεξία στις στατίνες.

(Ballantyne CM, Banach M, Mancini GBJ, et al. Atherosclerosis. 2018. pii: S0021-9150(18)30309-5)

 

Επίδραση της εβολοκουμάμπης σε ασθενείς με περιφερική αρτηριακή νόσο

Η μελέτη FOURIER αξιολόγησε την επίδραση του αναστολέα της PCSK-9 εβολοκουμάμπη στην εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων σε ασθενείς υψηλού κινδύνου. Στην παρούσα ανάλυση αξιολογήθηκαν δεδομένα από 3.642 συμμετέχοντες στη FOURIER με περιφερική αρτηριακή νόσο (ΠΑΝ): διαλείπουσα χωλότητα με σφυροβραχιόνιο δείκτη <0,85 ή ιστορικό επέμβασης στις περιφερικές αρτηρίες. Το πρωταρχικό τελικό σημείο (καρδιαγγειακός θάνατος, έμφραγμα μυοκαρδίου, ΑΕΕ, νοσηλεία για ασταθή στηθάγχη ή για επαναγγείωση στεφανιαίων) εμφάνιζε ελάττωση κατά 21% στους ασθενείς με ΠΑΝ συγκριτικά με 14% στους συμμετέχοντες χωρίς ΠΑΝ, με ελάττωση του απόλυτου κινδύνου κατά 3,5% έναντι 1,6% αντίστοιχα. Φάνηκε επιπλέον ότι η εβολοκουμάμπη ελάττωσε κατά 48% την πιθανότητα εμφάνισης οξείας ισχαιμίας σκέλους, μείζονος ακρωτηριασμού ή την ανάγκη για επείγουσα επαναγγείωση περιφερικών αρτηριών σε όλους τους συμμετέχοντες με συνεχές όφελος ακόμη και για επίπεδα LDL-χολ <10 mg/dL. Οι συγγραφείς συμπεραίνουν ότι η αναστολή της PCSK-9 με την εβολοκουμάμπη ελαττώνει σημαντικά τον καρδιαγγειακό κίνδυνο σε ασθενείς με ΠΑΝ και επιπλέον την πιθανότητα εμφάνισης οξέων επεισοδίων από τις περιφερικές αρτηρίες σε όλους τους ασθενείς.

(Bonaca MP, Nault P, Giugliano RP, et al. Circulation. 2018;137:338-350)

Στατίνες και εφάνιση κατάθλιψης

Στην παρούσα ανάλυση αξιολογήθηκε ο κίνδυνος εμφάνισης κατάθλιψης με χορήγηση λιπόφιλων (ατορβαστατίνη, λοβαστατίνη, σιμβαστατίνη) έναντι υδρόφιλων στατινών (πραβαστατίνη, ροσουβαστατίνη). Αξιολογήθηκαν αναδρομικά δεδομένα από 299.298 ενήλικες ασθενείς από το 2009 έως το 2015. Η επίπτωση εμφάνισης κατάθλιψης ήταν 136,6 και 142,8 ανά 10.000 ανθρωπο-έτη για τις υδρόφιλες και τις λιπόφιλες στατίνες αντίστοιχα και δεν υπήρχε στατιστικά σημαντική διαφορά. Τα ευρήματα ήταν σταθερά ακόμη και για ασθενείς με ιστορικό ψυχιατρικής διαταραχής και ανεξάρτητα από τη χορήγηση στατίνης για πρωτογενή ή δευτερογενή πρόληψη. Ανάμεσα στις λιπόφιλες στατίνες, μόνο η σιμβαστατίνη είχε στατιστικά σημαντική αύξηση για εμφάνιση κατάθλιψης κατά 9%. Συμπερασματικά, οι λιπόφιλες στατίνες δεν συνδέονται περισσότερο με εμφάνιση κατάθλιψης συγκριτικά με τις υδρόφιλες στατίνες.

(Dave CV, Winterstein AG, Park H, et al. J Affect Disord. 2018;238:542-546)

 

Θνητότητα από στεφανιαία νόσο σε πάσχοντες από οικογενή υπερχοληστερολαιμία

Ασθενείς με οικογενή υπερχοληστερολαιμία (FH) εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου (ΣΝ). Στην παρούσα μελέτη αξιολογήθηκε η θνητότητα λόγω ΣΝ σε 1.903 πάσχοντες από βέβαιη ετερόζυγο FH  (HeFH) και 1.650 πάσχοντες από πιθανή HeFH πριν το 1992 οπότε και ξεκίνησε η συστηματική χορήγηση στατινών και κατά τις περιόδους 1992-2008 και 2008-2016. Κατά την περίοδο παρακολούθησης καταγράφηκαν 252 θάνατοι από ΣΝ. Συνολικά, ασθενείς με βέβαιη HeFH εμφάνιζαν 2,4-πλάσιο επιπλέον κίνδυνο στεφανιαίας θνητότητας και πάσχοντες από πιθανή HeFH 1,78-πλάσιο αντίστοιχο κίνδυνο. Άνδρες ασθενείς με βέβαιη HeFH και τεκμηριωμένη ΣΝ εμφάνιζαν σταδιακή διαχρονική ελάττωση του κινδύνου από 4.83-πλάσιο πριν το 1992 σε 2,51-πλάσιο μετά το 2008, ενώ για τις γυναίκες αντίστοιχα από 7.23-πλάσιο σε 6,34-πλάσιο. Στην πρωτογενή πρόληψη φάνηκε ότι μετά το 2008 δεν υπήρχε επιπλέον αύξηση της στεφανιαίας θνητότητας για τους άνδρες ασθενείς, ενώ για τις γυναίκες ήταν 3,65 φορές αυξημένη. Οι ερευνητές καταλήγουν ότι επιβεβαιώνεται το όφελος των στατινών στην ελάττωση της θνητότητας από ΣΝ σε πάσχοντες από HeFH, αλλά διαπιστώνουν ότι οι πάσχοντες από γνωστή ΣΝ και οι γυναίκες με HeFH πιθανώς δεν αντιμετωπίζονται επαρκώς.

(Humphries SE, Cooper JA, Seed M, et al. Atherosclerosis. 2018;274:41-46)

 

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της ΕΕΛΙΑ: www.eelia.gr

Μπορεί επίσης να σας αρέσει